Tính đến thời điểm tháng 9-2013, tổng thu nội địa do ngành Thuế quản lý đạt 353.115 tỷ đồng, bằng 64,7% dự toán, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm 2012 (không kể thu tiền sử dụng đất thì đạt 65,8% dự toán, tăng 12,5% so với cùng kỳ). Trong khi đó, nhiệm vụ thu NSNN của ngành Thuế năm 2013 được giao là 644.500 tỷ đồng. Như vậy, chỉ còn hơn 2 tháng để ngành Thuế chạy "nước rút" hoàn thành chỉ tiêu này. Đây được xem là bài toán khó đối với hầu hết các cục thuế địa phương, nhất là trong hoàn cảnh kinh tế khó khăn hiện nay.
Còn nhớ tại Hội nghị triển khai công tác thuế 6 tháng cuối năm 2013, Cục trưởng Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Đình Tấn nhấn mạnh, trong hoàn cảnh hiện nay, để tập trung khai thác nguồn thu, Cục đã yêu cầu các chi cục thuế trên địa bàn thành phố chắt chiu, khai thác từng nguồn thu dù nhỏ, với tinh thần thu đúng, thu đủ, thu kịp thời.
Và bài toán "thu từng đồng tiền thuế" đã trở thành kim chỉ nam cho mọi cục thuế trong cả nước triển khai thực hiện. Tuy nhiên, nhìn lại 9 tháng qua, tính cả ngành Thuế chỉ có 6/14 khoản thu đảm bảo tiến độ theo dự toán (từ 75% dự toán trở lên), nhưng là các khoản thu nhỏ; 8/14 khoản thu còn lại tiến độ thu đạt thấp hơn so với yêu cầu như: Thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước (đạt 60,6%), thu từ khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (đạt 69,5%), thu từ khu vực công thương nghiệp ngoài quốc doanh (đạt 64,1%)… Hầu hết các sắc thuế chủ yếu đều đạt thấp so dự toán, như: Thuế Giá trị gia tăng (đạt 65,5%), thuế Thu nhập doanh nghiệp (đạt 57,9%), thuế Thu nhập cá nhân (đạt 67,2%), thuế Bảo vệ môi trường (đạt 60%)...
Đến hết tháng 9-2013, ước tính có 23 địa phương thu đạt yêu cầu tiến độ dự toán, chủ yếu là các địa phương có số thu nhỏ; 40 địa phương còn lại tiến độ thu chưa đạt yêu cầu, trong đó có các địa phương trọng điểm thu như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Quảng Ninh...
Theo báo cáo của UBND TP. Hà Nội, tính đến tháng 8, tổng thu nội địa của Hà Nội ước thực hiện là 72.392 tỷ đồng, đạt 48,3% dự toán pháp lệnh, bằng 89,8% so cùng kỳ năm 2012. Và dự kiến tổng thu NSNN trên địa bàn năm 2013 sẽ chỉ đạt 120.600 tỷ đồng, bằng 74,7% dự toán. Nếu tính cả khoản thu trên 16.000 tỷ đồng dự kiến Chính phủ, Bộ Tài chính xử lý thu cho TP. Hà Nội thì thu năm nay ước đạt gần 137.000 tỷ đồng, bằng 84,7% so với dự toán.
Khả quan hơn địa bàn Hà Nội, tính thu nội địa 9 tháng 2013 của TP. Hồ Chí Minh ước đạt 85.220 tỷ đồng, đạt 63,56% dự toán; trong đó thu từ khu vực kinh tế 9 tháng đầu năm là 60.909 tỷ đồng, đạt 63,36% dự toán năm, tăng 14,49% so với cùng kỳ; thu từ khu vực khác trong 9 tháng đạt 24.310 tỷ đồng chiếm, 64,05% dự toán năm và giảm 1,85% so với cùng kỳ.
Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, mặc dù toàn ngành Thuế đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, nhưng tình trạng thất thu thuế, nhất là ở các thành phố, đô thị lớn, khu vực DN ngoài quốc doanh, DN có vốn đầu tư nước ngoài vẫn diễn ra khá phổ biến. Có thể thấy rằng, thất thu NSNN vẫn còn khá lớn, nếu làm tốt công tác này sẽ tăng thêm khoản thu đáng kể cho NSNN, đồng thời bảo đảm sự bình đẳng và minh bạch cho hoạt động sản xuất - kinh doanh.
Do vậy, để hoàn thành mục tiêu thu NSNN năm 2013, Bộ Tài chính đã chỉ đạo ngành Thuế thực hiện kịp thời việc miễn, giảm, gia hạn thời hạn nộp thuế và khoản thu NSNN cho một số đối tượng DN, hộ kinh doanh và cá nhân theo Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ; đảm bảo đúng đối tượng, công khai, minh bạch. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách thu theo hướng vừa khuyến khích đầu tư, sản xuất - kinh doanh trong nước và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, vừa động viên hợp lý nguồn thu. Rà soát điều chỉnh thuế suất thuế xuất khẩu. Tăng cường quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng thuế. Rà soát, nắm chắc đối tượng, nguồn thu ngân sách trên địa bàn, phấn đấu thu ở các lĩnh vực, ngành nghề, địa bàn có khả năng tăng thu để bù đắp các phần giảm thu do thực hiện chính sách miễn, giảm, giãn thời hạn nộp thuế.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế, kết hợp với thanh tra, kiểm tra thực hiện pháp luật về giá. Kiểm soát việc kê khai thuế, quyết toán thuế của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, bảo đảm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản thuế, phí, lệ phí và thu khác vào ngân sách Nhà nước. Thực hiện đầy đủ, thu kịp thời các khoản thu theo kết luận, kiến nghị của cơ quan Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra và các cơ quan bảo vệ pháp luật khác.
Ngành Thuế phải quản lý chặt chẽ công tác hoàn thuế, bảo đảm đúng đối tượng, đúng chế độ quy định, công khai, minh bạch. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thu, cơ quan tài chính và các lực lượng chức năng trong công tác quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng, chống gian lận thương mại, chống buôn lậu, chống chuyển giá.
"Với các giải pháp triển khai quyết liệt cùng với sự quyết tâm của tập thể trên 4 vạn CBCC, ngành Thuế sẽ hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2013" - Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Bùi Văn Nam cam kết.