Tại công văn số 11071/BTC-TCT ngày 5 tháng 8 năm 2009 của Bộ Tài Chính trả lời công văn số 734/CT-TNCN ngày 29/04/2009 của Cục Thuế tỉnh Yên Bái nêu một số vướng mắc về thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) đối với bất động sản khi Ngân hàng phát mại, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:
Điều 27 Nghị định số 164/2004/NĐ-CP ngày 14/9/2004 của Chính phủ quy định về kê biên, bán đấu giá quyền sử dụng đất để đảm bảo thi hành án quy định: “Số tiền thu được từ việc kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất được thanh toán theo thứ tự quy định tại Điều 51 và Điều 52 của Pháp Lệnh thi hành án dân sự, sau khi đã trừ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất, thuế thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và các khoản thuế, lệ phí khác về quyền sử dụng đất mà người thi hành án phải nộp theo quyết định của pháp luật. Số tiền còn lại phải trả cho người thi hành án”.
Tại điểm 2, mục IV, phần Đ Thông tư 60/2007/TT-BTC ngày 14/6/2007 hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý thuế và hướng dẫn thi hành Nghị định số 85/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật quản lý thuế quy định về việc kế thừa nghĩa vụ nộp thuế của cá nhân là người đã chết, người mất năng lực hành vi dân sự, hoặc người mất tích theo quy định của pháp luật dân sự:
“Việc hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của người bị tuyên bố mất tích, người bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự do người được Toà án giao quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích, người bị tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự thực hiện trong phạm vi tài sản được giao quản lý”.
Căn cứ quy định trên, trường hợp cá nhân vay tiền có đảm bảo (thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất cho Ngân hàng) đến hết thời hạn trả nợ, cá nhân vay tiền không có khả năng thanh toán khoản nợ trên, ngân hàng thu tài sản mà cá nhân thế chấp rồi phát mại tài sản đó thì hoạt động chuyển nhượng bất động sản này thuộc thu nhập chịu thuế TNCN.
Trường hợp khi phát mại tài sản là đất và tài sản trên đất nhưng cá nhân đi vay tiền ngân hàng lại bỏ trốn khỏi địa bàn (không có mặt khi ngân hàng phát mại tài sản) thì ngân hàng phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trong đó có thuế TNCN cho cá nhân đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Cá nhân đứng tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được miễn thuế TNCN khi ngân hàng phát mại tài sản trong trường hợp tài sản này là nhà ở, quyền sử dụng đất ở duy nhất theo quy định tại Điều 4, Luật thuế TNCN.